Havayolu iş modellerinin değişimi: Türk hava yolları ve pegasus havayolları üzerine bir araştırma

Abstract

Bu kitapta, Türkiye havayolu yolcu taşımacılığı örgütsel alanında farklı tarihlerde kurulmuş, uzun yıllar faaliyetlerini sürdürmeyi başarmış, farklı iş modellerine sahip Türk Hava Yolları A.Ş. ve Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş.’nin iş modellerinin nasıl değiştiği, yeni kurumsal kuram ve kaynak bağımlılığı kuramı çerçevesinde ele alınmaktadır. Araştırma kapsamında üst düzey yöneticiler ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmekle birlikte pek çok farklı ikincil kaynağı kapsayan zengin veri setinden yararlanılmıştır. Nitel bir çalışmaya yer verilen bu kitapta iş modellerinin zamanla değiştiği, değişiminin yeni kurumsal kuram ve kaynak bağımlılığı kuramı varsayımları ile açıklanabileceği ortaya çıkarılmıştır. Kitap, değişime etki eden makro düzeyde, örgütsel alana hâkim kurumsal mantıkların ve kurumların etkisinin, yanısıra örgütün meşruiyet gayesinin ve ihtiyaç duyduğu kaynaklardan ortaya çıkan örgütler arası bağımlılığının yönetme yöntemlerinin iş modellerini değiştirdiğini göstermektedir. Kitapta söz konusu iki havayolunun iş modellerinin her bir alt boyutlarının değişimi ele alınmakta, aynı zamanda THY’nin çoklu iş modeline, Pegasus Havayolları’nın bir iş modelini terk edip farklı iş modeli ile yoluna devam etmesine, havayollarının bulundukları örgütsel alanın dinamiklerine ve havayolları için önemli rol oynayan havalimanlarının süreçteki gelişimine değinilmiştir.