Two paths top power: Sokolluzade Hasan Paşa and Hadım Yusuf Paşa and their art patronage in early-seventeenth-century Baghdad

Abstract

On altıncı yüzyılın sonlarında Bağdat’ta canlı bir sanat ortamı oluştu. Bu makale bu canlanmaya katkıda bulunan iki vali hakkındadır. Bunlardan birisi resimli bir evrensel tarih yazdıran Sokolluzade Hasan Paşa (ö. 1602), diğeri ise İstanbul’dan Bağdat ve Basra’ya seyahati ve oradaki ayaklanmaları bastırmasıyla ilgili resimli, ufak bir eser yazdıran Yusuf Paşa’dır (ö. 1614). İki vali için hazırlanılan ve yaklaşık olarak aynı zamanlarda yazılan ve resimlendirilen bu eserler atandıkları eyalette, özellikle de yerel ve sınır ötesi huzursuzlukların, ama aynı zamanda, sanatta canlanmanın olduğu bir dönemde, güçlerini sağlamlaştırmaya çalışan bu valilerin sanat patronajlarında seçtikleri farklı yolları gösterir. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa’nın oğlu olarak çok daha muazzam bir eser hazırlatır Sokolluzade Hasan Paşa ve kendisini de evrensel tarihin bir parçası olarak hayal eder. Öte yandan, Yusuf Paşa’nın daha mütevazı eseri onu ayaklanmaları bastıran cesur ve dindar bir vali olarak yansıtır.