Limited şirkette esas sermaye payının rehni

Abstract

Limited şirket esas sermaye payları bir alacağa güvence teşkil etmek üzere rehin konusu yapılabilmektedir. Limited şirket esas sermaye paylarının rehni, gerek limited şirketin şahıs ve sermaye şirketi özelliklerini birlikte barındırması gerekse ortakların sahip oldukları payların özellik arz etmesi sebebiyle incelenmesi gereken bir konu olmuştur. Limited şirket payı üzerinde kurulan rehin, ortağın sahip olduğu malvarlıksal haklar üzerinde tesis edilir. Bu nedenle pay üzerinde kurulan rehin, Türk Medeni Kanunu'nun taşınır rehni hükümleri altında hakların rehnine ilişkin TMK m. 955/III hükmü çerçevesinde kurulur. Bu bağlamda, payın rehnine hükmün göndermesi ile esas sermaye payının devrine ilişkin TTK m. 595 hükmü uygulanır. Esas sermaye paylarının rehin konusu olabilmesinin önünü açan Türk Ticaret Kanunu, pay rehninin şirket onayına tabi tutulabilmesine de imkân vermiştir. Bu durumda da payın rehnine, TTK m. 600 (2) atfıyla geçişe ilişkin TTK m. 595 hükmü uygulanır. Böylece, her iki durumda da rehin hakkı, yazılı rehin sözleşmesinin yanı sıra taraf imzalarının noterce onaylanması ile tesis edilir. Ancak rehnin onaya tabi tutulması durumunda rehnin kurulması için ek olarak genel kurul onayına ihtiyaç vardır. Rehnin genel kurul onayına tabi tutulması durumunda şirket, yalnızca haklı sebeplerin varlığı halinde izin vermekten imtina edebilir. Dolayısıyla Türk Ticaret Kanunu ile limited şirket paylarının teminat işlevi görmesinin önü bir hayli açıktır. Rehinle teminat altına alınan alacağın karşılanmaması üzerine alacaklı rehin konusunun paraya çevrilmesi yoluyla tatmin edilir. Limited şirket esas sermaye payı üzerinde rehin kurulması halinde de rehinle teminat altına alınan alacağın borçlu tarafından karşılanmaması sonucunda alacaklı, payın paraya çevrilmesi ile alacağına kavuşur.

The share capital of a limited liability company can be subject to a pledge to constitute security for a receivable. Establishment of a pledge over the shares of a limited liability company is a matter that should be examined due to the fact that the limited liability company contains the features of both a partnership and a corporation together and the shares of the partners of the limited liability company have special characteristics. A pledge over a capital share is established over the property ownership of a shareholder. Therefore, the pledge right on a capital share shall be established in accordance with Article 955/3 of Turkish Civil Code, which concerns pledge rights over moveable assets. In this context, as per the stated provision, Article 595 of Turkish Commercial Code which concerns the transfer of basic capital shares shall apply to the establishment of a pledge on the capital share. The Turkish Commercial Code requires that the establishment of a pledge over a capital share be subject to the prior approval of the company. In this case, as per, Article 600/2 of the Turkish Commercial Code, Article 595 of Turkish Commercial Code which concerns the transfer shall be applied to the establishment of pledge right on a capital share. Thus, in both cases, the pledge right must be established by a written pledge agreement, as well as the notarized signatures of the parties. But if the pledge is subject to approval of the company, the approval of the general assembly is also required to establish the pledge right. Where the pledge is approved by the general assembly, the board of the company may only refrain from giving permission if there are justified reasons. Therefore, the shares of a limited liability company can function as collateral according to Turkish Commercial Code. Upon non-payment of the receivable that has been secured with the pledge, the creditor shall be satisfied by conversion of the pledge into cash. In case there is an establishment of a pledge right on the basic capital share of the limited liability company, the creditor shall be satisfied by conversion of the share into cash as a result of the debtor's non-payment of the receivable which has been secured with the pledge.