Üni̇versi̇te öğrenci̇leri̇ni̇n kari̇yer değerleri̇ni̇n eği̇ti̇m süreleri̇ açısından i̇ncelenmesi̇ ve bi̇r uygulama

Abstract

Gençlik çağı hayatın en önemli ve en kritik dönemlerinden birisidir. Genç insan, çocukluktan kurtulmanın ve yetişkinliğin sorumluluğunu almaya başlamanın tedirginliğini yaşar. Genç, bu dönemde yetişkin rolünü benimseyerek seçim yapar ve sorumluluk yüklenmeye başlar. Bu seçim doğrultusunda beklenti ve isteklerini gerçekleştireceği ve geçimini sağlayacağı ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bir meslek seçer. Yapılan birçok araştırma kariyer seçiminde, öğrenci algılamalarının önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Bu anlamda özellikle çalışma yaşamlarının başlarında olan üniversite öğrencilerinin kariyer değerlerini ortaya koymak çok önemlidir.

Bir kişinin kariyer yönelimi, onun güdülerini, yeteneklerini, değerlerini algılaması ile başlamaktadır. Bu farkındalık netleştiğinde “kariyer çapaları/değerleri” ingilizce karşılığı “career anchors” oluşmaktadır. Kariyer değerleri bir kişinin mesleki karar vermesine şekil veren kişisel ihtiyaçları, değerleri ve yetenekleridir. Çalışan bir kişinin zor bir seçim yapmak zorunda kalsa dahi vazgeçemeyeceği, kendini algılamanın merkezinde yatan bileşen olarak düşünülebilir.

Bu çalışmada; Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Gerede Meslek Yüksek Okulunda iki yıllık eğitim alan ve Gerede Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulunda dört yıllık eğitim alan bireyler üzerine yapılan çalışma konu alınmıştır. Bu okulda yer alan 180 öğrenci üzerinde anket yöntemi ile toplanan veriler ışığında sahip olunan baskın kariyer değerleri ve ortaya çıkan baskın kariyer değerlerinin her iki grup arasında bir farklılaşma gösterip göstermediği araştırılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda; gözlem ve istatistiksel sonuçlar ışığında ankete katılan bireylerin baskın kariyer değerlerinin olduğu ve bu kariyer değerlerinin her iki grup arasında bir farklılaşma gösterdiği tespit edilmiştir.

One’s orientation in career starts with the perception of his motives, skills and values. When the awareness becomes clearer, then we start seeing the “career anchors”. Career anchors are person’s personal needs, values and skills which shape the way he decides for his career. We can also consider “career anchors” as something which is indispensable for an already employed person and which lies beneath self-perception. Numerous studies have shown that perceptions of students have a substantial impact on career choices. Within this context, it is of utmost importance to discuss the career anchors of the university students who are at the first phase of their career lives. The subject of this study comprises of students of the two-year Gerede Vocational High School of Bolu Abant Izzet Baysal University and four-year College of Applied Sciences. The question of whether or not there is dissimilarity between the dominant career values of the two groups has been researched into, in light of data attained through surveys conducted on 180 students in these schools. As a result of the research carried out, it has been found out that there are dominant career values of the individuals who participated in the survey, and moreover, there is a distinction between the two groups.